Cách sử dụng Pedal trong đàn Piano
Về tác dụng của Pedal, để cho dễ tưởng tượng cũng PianoBT, bạn hãy nghĩ rằng, Pedal chính là một cốc nước và mỗi phím đàn sẽ là một màu sắc riêng biệt. Khi bạn dẫm Pedal, màu sắc sẽ được hòa quyện mềm mại vào nhau, tạo nên những màu sắc mới, đẹp tuyệt vời.
Khi học đàn Piano, thông thường các bạn sẽ được giáo viên hướng dẫn cách sử dụng bàn đạp (pedal) nhưng để sử dụng tốt và thành thạo bạn cần thực hành nhiều và nắm vững một số nguyên tắc cơ bản, nó cũng sẽ có 1 số lợi ích nhỏ nhất định đến bạn !
Cách sử dụng pedal giữa
Tùy thuộc vào loại đàn Piano mà bạn đang chơi mà bàn đạp giữa có thể có hai chức năng khác nhau.
Bàn đạp sostenuto: Thường có ở những cây đàn Piano truyền thống hoặc Grand Piano. Bàn đạp sostenuto cho phép nốt nhạc nhất định phải được duy trì trong khi nốt nhạc khác trên bàn phím không bị ảnh hưởng. Nó được sử dụng bằng cách nhấn các nốt nhạc mong muốn, sau đó nhấn bàn đạp. Các nốt nhạc được lựa chọn sẽ tạo ra tiếng vang cho đến khi bạn không nhấn bàn đạp nữa.
Bàn đạp practice: Những cây đàn Piano Upright (piano đứng thẳng) có một bàn đạp practice ở giữa. Bàn đạp này mutes dây, cho phép bạn nghe những gì bạn chơi nhưng âm thanh khá mềm mại… Bàn đạp sostenuto hiếm thấy ở các bản nhạc nhưng có thể tìm thấy trong các tác phẩm của Claude Debussy.
Vậy cách sử dụng pedal vang như thế nào? Trên bản nhạc thì việc sử dụng Pedal cũng được thể hiện bằng ký hiệu Ped (dẫm pedal) và * (nhả pedal). Tuy nhiên có khá nhiều bạn vẫn bối rối khi sử dụng Pedal để thể hiện tác phẩm.
Nếu cứ giữ Pedal thì âm thanh sẽ bị vang “um lên” do các nốt được “trộn lẫn” hoà vào nhau kéo dài, không dùng Pedal thì tiếng đàn nghe rời rạc, không mềm mại và không có chiều sâu trong cách thể hiện, ngay đến trong nhiều bản nhạc không ghi rõ cách sử dụng thì các bạn đó cũng không biết chỗ nào dẫm, chỗ nào nhả Pedal …
Cách sử dụng pedal (bàn đạp) đàn piano
Về nguyên tắc sử dụng pedal vang như sau: Bạn nên tránh sử dụng Pedal ở những quãng 2 (kể cả trưởng và thứ) vì là những nốt có cao độ gần bằng nhau làm chính bạn khó phân biệt các nốt một cách rõ ràng cũng như không dùng pedal vang khi bài hát chuyển sang hợp âm mới.
Hoặc khi đã chuyển sang hợp âm mới các bạn vẫn tiếp tục giữ Pedal thì các nốt của cả 2 hợp âm cũ và mới sẽ vang lẫn vào nhau. Tạo nên một hoà thanh mới, đôi khi khá khó nghe…
Như vậy trước khi chuyển sang hợp âm mới, chuyển câu … các bạn nhớ nhấc pedal thật nhanh và dẫm ngay khi chuyển sang hợp âm mới, câu mới. Ở đây, chúng ta cần tập luyện sử dụng pedal cho thuần thục, nhuần nhuyễn một cách tự nhiên thành phản xạ.
Đối với các bạn mới tập Piano
Trước tiên nên tuân thủ nguyên tắc theo mọi hướng dẫn của giáo viên. Đồng thời, trong quá trình luyện tập cũng nên lắng tai nghe hiệu quả âm thanh do việc sử dụng pedal của mình tạo nên để từ đó rút kinh nghiệm cho việc sử dụng.
Thông thường các bạn sẽ được giáo viên chỉ dẫn cách dẫm Pedal phối hợp đồng thời cùng lúc với tay chơi hợp âm hoặc bắt đầu ô nhịp, phách mạnh. Vì vậy sẽ rất rối vậy nên khi học bạn nên tập trung cao độ.
Còn đối với những người có kinh nghiệm chơi piano lâu năm thì lại có một kinh nghiệm sử dụng Pedal khác hẳn. Đó là việc sử dụng Pedal theo kiểu dẫm “lỗi nhịp”. Các bạn có thể hiểu là Pedal sẽ được dẫm ngay sau khi hợp âm được đánh.
Sau một khoảng thời gian luyện tập dần dần bạn sẽ có thói quen nhấn bàn đạp ngay sau động tác của tay. Thành thục kỹ thuật này, tay và chân bạn sẽ phối hợp nhịp nhàng, chính xác trong một khoảng thời gian ngắn âm thanh tạo ra sẽ tròn đầy, tinh tế và đầy cảm xúc.
Một điều đặc biệt không thể thiếu là muốn chơi đàn tốt và luyện tập sử dụng Pedal được tốt hơn, bạn cần phải luyện tập cả cổ chân.
Việc này sẽ giúp bạn không bị phân tâm khi chơi đàn, biết rõ khi nào cần lực mạnh, nhẹ, sớm hay muộn… để việc sử dụng pedal trở thành phản xạ không điều kiện, khi đó, bạn chỉ cần tập trung vào tay khi chơi đàn mà thôi.
