Quy trình bảo trì đàn Piano

Đàn Piano được cấu tạo từ nhiều loại vật liệu khác nhau như gỗ, thép, nỉ… vì vậy mà sự thay đổi của khí hậu và thời tiết sẽ có ảnh hưởng trực tiếp đến chất lượng của đàn. Bên cạnh việc vệ sinh, chăm sóc đàn sao cho đúng cách thì bạn cũng cần thường xuyên bảo dưỡng đàn Piano.

Vậy việc bảo trì, bảo dưỡng đàn Piano gồm có những bước nào, bao lâu thì thực hiện 1 lần? 

Với quy trình bảo trì đàn Piano chuẩn nhất mà chúng tôi PianoBT đem đến dưới dây sẽ cung cấp cho bạn những thông tin bổ ích trong việc sử dụng và bảo dưỡng đàn Piano.

Làm vệ sinh trong và ngoài cây đàn

Đây là bước đầu tiên trong công tác bảo trì một cây đàn piano mà các kỹ thuật viên thường làm. Cụ thể họ sẽ xem xét tổng quan bên ngoài và bên trong cây đàn, lau chùi cũng như lấy những thứ mà người chơi vô tình làm rớt vào thùng đàn, gây ảnh hưởng cho cây đàn piano. Một số nhân tố gây ảnh hưởng có thể kể ra như: 

Bụi bặm bám vào lâu ngày, gây cản trở sự chuyển động của bộ máy bên trong đàn, để lâu sẽ ảnh hưởng đến quá trình vận hành của cây đàn.

Các loại côn trùng: gián, côn trùng... làm tổ bên trong đàn, gặm nhấm gỗ, nỉ... nếu không xử lý sớm bạn sẽ phải tốn một khoản phí khá lớn để sửa chữa, phục hồi cho cây piano của mình. 

Các loại vật dụng mà bạn sơ ý làm rớt vào trong quá trình tập luyện đàn, cũng là một tác nhân gây hại cho cây piano nhà bạn. 

Điều chỉnh bộ máy (Regulation)

Bộ máy cơ học của đàn bao gồm: từ phím đàn đến một chuỗi những chuyển động dây chuyền giúp búa gõ vào dây đàn tạo ra âm thanh. Tùy thuộc vào việc người chơi đàn nhiều hay ít mà bộ máy sẽ mất đi dần độ chính xác ban đầu.

Các phím đàn trở nên nặng nhẹ khác nhau có ảnh hưởng rất lớn đến việc tập luyện các kĩ năng về ngón, đồng thời tạo nên sự không thoải mái cho người chơi khi không thể kiểm soát cường độ âm thanh theo ý muốn của mình.

Do đó việc điều chỉnh bộ máy là bước không thể bỏ qua trong quy trình bảo trì đàn Piano, việc làm này sẽ giúp đưa độ nhạy của phím đàn trở lại đúng với tiêu chuẩn kỹ thuật ban đầu của nhà sản xuất.

Đặc biệt đối với những cây đàn piano cũ, đã qua quá trình sử dụng trước đó nên tiến trình này diễn ra cũng nhanh hơn. Vì thế người chơi cần phải có kế hoạch cho công tác bảo trì, bảo hành cây đàn piano của mình để có thể đạt hiệu quả cao nhất trong việc tập luyện. 

Lên dây (Tuning)

Các sợi dây thép được đặt phía trong đàn kết hợp với bảng cộng hưởng (soundboard) khuếch đại tạo nên âm thanh của cây đàn piano. Tuy nhiên thì cứ sau một khoảng thời gian nhất định, sự giãn nở của dây thép, độ căng của dây thay đổi sẽ khiến âm thanh phát ra có độ cao, thấp không còn chính xác như ban đầu.

Đối với người chơi mới bắt đầu học đàn piano thì đây là một vấn đề cực kỳ nguy hiểm, vì họ sẽ hkông thể nhận ra được âm thanh của cây đàn phát ra là không chính xác, để lâu sẽ ảnh hưởng đến khả năng cảm âm của họ trong tương lai.

Và vì thế người kỹ thuật sẽ phải tiến hành căng dây (lên dây) lại cho cây đàn piano của bạn, qua đó giúp cây đàn trở lại sự chính xác như ban đầu. Tùy vào mức độ sử dụng đàn mà bạn cần xác định thời gian lên dây phù hợp. 

Điều chỉnh âm sắc (Voicing)

Những biến đổi về vật lý không đồng đều như độ chai của nỉ búa gõ vào dây, độ mòn của nỉ phím… sẽ tạo nên sự khác biệt về âm sắc giữa các phím đàn. Điều này sẽ làm cho cây đàn bị mất đi sự thống nhất về âm sắc giữa các phím. Vì vậy việc điều chỉnh âm sắc cho thống nhất là rất cần thiết để người chơi có thể tấu được những bản nhạc hay. 

Chuyên viên bảo trì

Việc bảo trì đàn piano cần được thực hiện bởi những chuyên viên vừa được huấn luyện đầy đủ về kiến thức, kỹ năng, vừa có kinh nghiệm thực tiễn. Hơn thế nữa, đạo đức nghề nghiệp là một phẩm chất vô cùng cần thiết để người chuyên viên thực hiện các qui trình bảo trì đàn piano một cách tốt nhất.

Hầu hết các nhà sản xuất đề nghị : Đối với đàn Piano mới xuất xưởng, trong năm đầu tiên, cần phải bảo trì tối thiểu là 4 lần để đàn có thể sử đạt độ chuẩn xác ổn định. Từ năm thứ hai trở đi, đàn Piano cần được bảo trì định kỳ tối thiểu từ 2 đến 3 lần.

Dĩ nhiên nếu đàn được sử dụng càng nhiều thì số lần bảo trì càng phải gia tăng. Đối với Piano cũ thì tùy thuộc vào tình trạng của mà bạn sẽ từ tư vấn về việc bảo trì. Đồng thời họ cũng đưa ra những chú ý trường hợp nào người dùng có thể tự mình làm, trường hợp nào phải đem đến các chuyên viên bảo trì đàn để được hỗ trợ.

Do đó bạn cần nắm được những điều này để không gặp phải sai sót trong quá trình bảo dưỡng cho đàn Piano. 

Kiểm tra lại tổng thể

Sau khi đã hoàn thành xong các công đoạn phía trên, kỹ thuật viên piano thường kiểm tra tổng thể lại cây đàn bằng các loại máy đo chuyên dụng. Một số người cũng thường chơi những bản nhạc quen thuộc mà họ đã nghe đi nghe lại nhiều lần, để kiểm tra xem âm thanh của cây đàn đã chính xác hay chưa.

Đàn Piano là 1 vật dụng có giá trị cao về mặt tinh thần lẫn vật chất đối với những người chơi đàn. Vì vậy với những thông tin mà PianoBT chia sẻ về quy trình bảo trì đàn Piano hy vọng sẽ mang đến cho bạn những thông tin hữu ích để giúp bạn chăm sóc, bảo quản cây đàn Piano của mình một cách tốt nhất và hiệu quả nhất.